Po 85 latach Polska ponownie będzie gospodarzem najstarszego i najbardziej prestiżowego wydarzenia lotniczego na świecie – Pucharu Gordona Bennetta 2021. Tegoroczny start do 64. edycji zawodów odbędzie się z lotniska Aeroklubu Pomorskiego w Toruniu w dniach 19-28. sierpnia. W siedzibie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego podpisano trójstronny list intencyjny dotyczący organizacji 64. Pucharu Gordona Bennetta.
Pierwszy start zawodów o Puchar Gordona Bennetta odbył się w 1906 roku w Paryżu przy ponad 200 000 publiczności. Tradycją jest, iż zwycięski kraj ma przywilej organizacji kolejnej edycji zawodów.
W historii zawodów Polacy aż sześciokrotnie wygrywali zawody. Ostatni Puchar Gordon Bennetta w Polsce odbył się 1936 roku. Po zwycięstwie w 1938 kolejne w Polsce zawody miały odbyć się 3.09.1939 we Lwowie, ale ze względu na wybuch II Wojny Światowej zawody anulowano. Puchar Gordona Bennetta został wznowiony w 1983 i znów wygrała je Polska. Jednak ze względu na „żelazną kurtynę” i sytuację w Polsce organizację w 1984 powierzono Szwajcarii. Dzięki kolejnemu zwycięstwu Polaków w 2018 roku, po 85 latach zawody wracają do Polski.
Na 100 dni przed startem 64. Pucharu Gordona Bennetta 2021, czyli Mistrzostw Świata w lotach długodystansowych balonów, w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego 10 maja odbyło się uroczyste podpisanie listu intencyjnego na organizację zawodów. Pod dokumentem swoje podpisy złożyli: Piotr Całbecki – Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Jerzy Makula – Prezes Aeroklubu Polskiego oraz Jerzy Wiśniewski – Prezes Aeroklubu Pomorskiego.
Zasady zawodów o Puchar Gordona Bennetta są takie same od 1906 roku – najlepsi piloci balonów gazowych startują z tego samego miejsca, w podobnym czasie i z taką samą ilością gazu. Wszyscy próbują osiągnąć jak najdłuższy dystans od miejsca startu do lądowania. Dwuosobowe załogi spędzają ze sobą 2-3 dni w jednym małym koszu, pokonując setki kilometrów. Dzisiaj ten sport łączy tradycję z nowoczesną technologią, a widzowie mogą podziwiać zmagania zawodników online gdziekolwiek są na świecie.
Puchar Gordon Bennetta – polska historia najstarszych i najbardziej prestiżowych zawodów lotniczych na świecie
Polscy piloci balonowi są jedną z największych potęg w tej dyscyplinie sportu i aż sześciokrotnie,
w latach 1933, 1934, 1935, 1938, 1983 oraz 2018 triumfowali w zawodach o Puchar Gordona Bennetta. To klasyfikuje nasz kraj wysoko w zestawieniu wszechczasów. Puchar Gordona Bennetta, organizowany od 1906 roku, to najcenniejsze trofeum najstarszego na świecie wyścigu balonów gazowych. Od początku ufundowany przez organizatora puchar dla zwycięzcy był przechodni. Polska, po trzykrotnym zwycięstwie z rzędu, jest w jego posiadaniu od 1935 roku.
Pierwsi w 1933 roku w Chicago zwyciężyli major pilot balonowy Franciszek Hynek i nawigator porucznik obserwator balonowy Zbigniew Burzyński. Ich balon „Kościuszko” przeleciał 1370 kilometrów, utrzymując się w powietrzu ponad 39,5 godziny. Ten wynik pobił światowy rekord odległości. Zaledwie rok później Major Hynek odebrał taki sam puchar, reprezentując Polskę w zawodach w Warszawie. Nawigatorem lotu był wówczas Władysław Pomaski. Polska załoga pokonała odległość 1340 kilometrów i wylądowała po trwającym 44 godziny locie.
Rok 1935 przyniósł kolejne zwycięstwo dla Polaków. Porucznik Burzyński, pilotując balon „Polonia”; razem z Władysławem Wysockim, przelecieli 1650,47 kilometrów w czasie 57 godzin i 54 minuty. Pobili w ten sposób rekord świata w długości lotu. Po tym zwycięstwie, trzecim z rzędu, w roku 1935 puchar przeszedł na własność Aeroklubu Polskiego.
Kolejny Puchar rozegrano w Liege w Belgii w 1938 roku. Tam znowu najlepszy wynik uzyskali Polacy: Antoni Janusz i Franciszek Janik. Ich lot trwał 37 godzin 47 minut. Załoga wylądowała w Bułgarii w miejscowości Troyan (128 km od Sofii), po pokonaniu 1692 km. Ten wynik został zarejestrowany jako rekord Polski w kategorii zasięgu.
Zwycięstwo polskich pilotów spowodowało, że w roku 1939 organizatorem wyścigu miała być Polska, a zawody miały się odbyć 3 września we Lwowie (prezydent RP Ignacy Mościcki objął nad nimi protektorat i ufundował pierwszą nagrodę). Wybuch wojny jednak uniemożliwił ich przeprowadzenie. Po wojnie zawody zostały wznowione dopiero w 1983 w Paryżu. Zdobywcami pucharu po raz kolejny zostali Polacy: – Stefan Makné oraz Ireneusz Cieślak.
W 2018 roku w Bernie po tytuł sięgnęli Mateusz Rękas i Jacek Bogdański, którzy w czasie 58 godzin i 28 minut przelecieli dystans 1145 km. W ten sposób Polacy wywalczyli już szósty Puchar Bennetta i umocnili się na siódmym miejscu w klasyfikacji wszechczasów.
W 2020 roku start do zawodów miał odbyć się w sierpniu z Wrocławia, jednakże ze względu na wybuch pandemii koronawirusa Sars Cov-2, organizacja imprezy została przeniesiona na rok 2021. W tym roku start planowany jest między 20, a 22 sierpnia z lotniska Aeroklubu Pomorskiego w Toruniu.
W tym roku Aeroklub Polski i świat lotniczy liczy na ponowny sukces i zwycięstwo w jednym z najważniejszych wydarzeń lotniczych na świecie.